Experimenteren, delen en hergebruik promoten.
“Als we het over hergebruik hebben, denken veel mensen die we spreken nog steeds aan terrasmeubilair gemaakt van pallets en doe-het-zelf-esthetiek die we van Enzo Mari hebben geërfd”.
De afgelopen vier jaar heeft Gilbard geëxperimenteerd met ontwerp en productie van gerecyclede materialen.
Het collectief kijkt welke vormen kunnen ontstaan als we beginnen met bestaande en lokaal beschikbare grondstoffen.
Hergebruik wordt vaak ten onrechte voorgesteld als een manier om aan materialen te komen die te veel nadelen heeft om op een levensvatbare manier te worden gebruikt. In veel gevallen voldoet het echter aan de specificaties van een nieuw materiaal en gaat het zelfs verder op het gebied van milieu-impact en naleving van ESG-criteria.
Het is een totaal andere ontwerpmethode, gebaseerd op de heterogeniteit van materialen. Uit hun context gehaald en losgekoppeld van hun oorspronkelijke functie, kunnen materialen worden gebruikt voor een veelheid aan potentiële toepassingen. Het is een kwestie van weten hoe je ze kunt identificeren en het materiaal in zijn meest kwalitatieve licht kunt gebruiken. Een radiatoromhulsel bijvoorbeeld, dat niet langer past in de esthetiek die in zwang is in de bouwsector, kan een kruk, een kistdeksel, tafelpoten en nog veel meer worden. Experimenteren, de kern van het ontwerpproces, is vanzelfsprekend.
Aanvankelijk werd het project van Gilbard georganiseerd rond een niet-monetaire uitwisselingsdienst voor hergebruikte materialen. Het idee was om het model van de federatie van recyclagebibliotheken buiten de kunstscholen te kopiëren in de microwijk Lemmens-Liverpool in Anderlecht. Rond deze dynamiek van uitwisseling van materialen, maar ook van diensten en kennis, is Gilbard begonnen met het ontwikkelen van lokale activeringsprojecten en partnerschappen.
Het centrum biedt nu een wekelijkse inloopdienst voor de creatieve sector en buurtbewoners. Dit is een gelegenheid om de ruimte te bezoeken, materialen uit te wisselen en hulp te krijgen bij het ontwerpen van een hergebruikt object. Het is een manier om de mogelijkheid van het werken met gerecyclede materialen te promoten.
Tegelijkertijd werd de dienst voor meubelontwerp en -productie ontwikkeld, met dezelfde dynamiek van experimenteren, ruilen en valoriseren. In het begin ging het enkel om unieke meubelen op maat, waarvoor het ruilsysteem voor hergebruikte materialen voor voldoende aanvoer van grondstoffen zorgde. Meer recentelijk, naarmate de VZW professioneler werd, werd het mogelijk om grotere opdrachten aan te nemen, zoals in serie geproduceerde meubelen of de inrichting van binnen- en buitenruimtes. Om deze dynamiek te ondersteunen, maakt de organisatie nu een onderscheid tussen projecten zonder winstoogmerk, gebaseerd op recyclage en ruilhandel, en projecten in opdracht, waarvoor de goederen rechtstreeks worden betrokken van leveranciers met meer logistieke middelen en voorraden, zoals BatiTerre, Retrival en Rotor. Als winnaar van Be.Circular 2022 heeft Gilbard deze specialisatie kunnen ontwikkelen en is het een samenwerking aangegaan met verschillende organisaties uit de sector om een dienst op grotere schaal aan te bieden.
Vandaag zien we dat de hele toeleveringsketen en de vraag groeien en structureren. We denken dat het belangrijk is om op deze weg verder te gaan, het maximale te halen uit wat mogelijk is en samen te werken met de hele sector om ervoor te zorgen dat het aanbod de vraag stimuleert.
Wie is Gilbard VZW?
Gilbard, dat sinds 2019 in Anderlecht gevestigd is, is een vzw die met hergebruikte materialen werkt om lokale projecten rond kunst en design te ontwerpen. Het collectief voert verschillende activiteiten uit rond een plek om te leven en uit te wisselen:
- Het recupereren en herverdelen van hergebruikte materialen via een indirect ruilsysteem,
- Het delen van middelen en materialen,
- Lokale activering,
- Experimenteren met kunst en design,
- Beheer van lokale ontwerpprojecten.
http://gilbard.be
http://instagram.com/gilbard.e.s
Artikel geschreven door : Gilbard
Juli 2023