Tijdens een bezoek georganiseerd met de Sonian Wood Coop gevestigd op de Circulariumsite in Anderlecht, ontmoette het Platform Hergebruik Gerd De Wilde, oprichter van Makettt. Gerd beheert via Makettt de 20.000 m² grote industriële oppervlakte van het Circularium. Die oppervlakte stellen ze ter beschikking van actoren die multidisciplinaire innovatieve activiteiten en circulaire en lokale productieactiviteiten aanbieden. De korte keten, de betrokkenheid van de buurt bij hun werk, het culturele leven ervan, al deze omgevingsfactoren van het Circularium worden door de gebruikers optimaal geïntegreerd in hun activiteiten. Het Circularium heeft een twintigtal actoren die kunnen blijven en hun ruimte op een flexibele manier kunnen gebruiken.
Elke projectsoort is dan ook welkom, van de start-up tot het pop-upconcept over evenementiële projecten en deelateliers. Het doel is deze locatie te gebruiken, er nieuw leven in te blazen. Vroeger draaide alles hier om auto’s en het is D’Ieteren dat deze gebouwen ter beschikking stelt en dat het beheer ervan heeft toevertrouwd aan de oprichters van Makettt. Deze ruimten in gebruik houden, betekent ook zorgen voor onderhoud en verloedering van de constructies voorkomen als ze niet worden gebruikt.
In een notendop: het Circularium betekent nieuw leven inblazen in ongebruikte ruimten waarbij innovatieve, multidisciplinaire actoren de mogelijkheid krijgen om er zich te vestigen en daarbij doen deze actoren een beroep op samenwerking tussen hen en de buurt. Het is de taak van Makettt om de verbindende schakel te zijn tussen de verschillende gebruikers die in het Circularium zijn gevestigd, om synergieën tussen hen te creëren en om over hun projecten te communiceren en er de buurt te doen samenwerken.
Gerd vertelt ons:
“Er zijn momenteel heel wat leegstaande gebouwen en ruimtes in Brussel. Er is zelfs sprake van dat een 21e gemeente volledig vrij zou zijn, wat neerkomt op duizenden vierkante meters en sinds de covidcrisis zou dit aantal nog zijn toegenomen. Meer dan 10 procent van de kantoorruimte zal door bedrijven worden verlaten omdat telewerken een blijvende trend zal zijn. Het gaat om vierkante meters die voor andere doeleinden kunnen worden gebruikt en wij moeten kunnen nadenken over een goede benutting ervan.
Onze rol bestaat er dus in de infrastructuur van deze gebouwen en hun omgeving te bekijken en te analyseren. Wat hen omringt, de kwaliteit ervan, welk materiaal nog beschikbaar is, hoe nuttig het zou zijn en hoe het kan worden hergebruikt, met alles moet rekening worden gehouden. Dit is een moeilijkheid die wij vaak tegenkomen, de staat van de gebouwen die vaak niet goed is – in het geval van het Circularium was dit niet het geval en was dit een groot voordeel voor ons.
Een tweede aspect dat zeer noodzakelijk is, is de ontwikkeling van een netwerk en de organisatie van productieve of andere activiteiten en het stimuleren van synergieën daartussen. Dit is wat we doen bij Makettt.
Verschillende activiteiten kunnen worden gecombineerd: werkplaatsen, de inrichting van opslagruimten, ontvangstruimten of ruimten voor evenementen. Dit is de basis waarop wij de Circularium-site hebben georganiseerd. Wij hebben vastgesteld dat sommige ruimten zich door hun oriëntatie en ontwerp heel goed lenen voor projecten voor hergebruik van materiaal: zo zijn er loodsen die gemakkelijk toegankelijk zijn voor vrachtwagens en waarin je vlot met heftrucks kan rijden. Bovendien benutten al 2 exploitanten dit gunstige klimaat voor het hergebruik van bouwelementen: Batiterre en http://www.circularium.be/nl/acteur/regglo/.
We gebruiken ook de middelen van het gebouw zelf. Bij het hergebruik van ter plaatse aanwezige elementen wordt onder meer een keukenhoek ontworpen op basis van oude bureaus en kasten die op het terrein zijn achtergelaten.
Wij werken dus op drie niveaus van hergebruik: de reactivering van ruimten, door ze ter beschikking te stellen van actoren, het hergebruik van ter plaatse beschikbare materialen, en ten slotte maakt deze configuratie van de gebouwen het mogelijk dat organisaties waarvan de hoofdactiviteit hergebruik is, hier werken en zich vestigen. Deze aanpak is vergelijkbaar met die van het See U-project in de voormalige kazerne van Elsene.
Om dit hergebruik te vergemakkelijken en aan te moedigen bij de verschillende spelers op de site, hebben wij een interne communicatie opgezet, een “terugwinning/hergebruik”-post. Die geeft zicht op de materialen die beschikbaar zijn voor hergebruik of de vraag naar deze materialen binnen het Circularium. Wij hebben vastgesteld dat de betrokkenheid van Batiterre de andere actoren van het Circularium aanmoedigt om hergebruik toe te passen. De coöperatie beschikt regelmatig over materialen die in het Circularium worden verkocht. Dit stimuleert de verschillende organisaties om gebruik te maken van elkaars diensten en om samen te werken, wat ook het doel is van het creëren van dit soort ruimte.
De impact van hoe het Circularium is georganiseerd, is niet alleen intern: hij strekt zich ook uit tot de buurt. Het Circularium maakt deel uit van het comité van buurthandelaars waar een bezinning over het plaatselijk hergebruik van afval wordt op gang gebracht. Het Circularium kan een bemiddelende oplossing zijn om het beheer van dit “afval” te vergemakkelijken door opslagruimten voor te stellen en/of door de actoren te zoeken die projecten en vaardigheden hebben om bepaalde afvalstromen op lokale schaal te hergebruiken.”
Nieuwste project:
Het Circularium werkt ook vanuit de logica van een solidaire economie met zijn Gratis Winkel! Begin mei stelt deze pop-up store, geïnspireerd op een Oxfam-project en dankzij een subsidie en de medewerking van vrijwilligers, tweedehands alledaagse voorwerpen ter beschikking van mensen in nood.
Ik wil iets opstarten in het Circularium. Hoe doe ik dat?
Vul uw dossier in en begin daarbij met dit formulier. Als uw kandidatuur matcht met de visie van het Circularium-project, dan zal het team daarna opnieuw contact opnemen voor het vervolg van de procedure.
Auteur van het artikel: Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad.